Jak rozmawiać z dzieckiem o ...? Książki dla dzieci poruszające trudne i ważne tematy

Czytanie to nie tylko wyjątkowa rozrywka. Często szczęśliwie trafiam na niezwykłe książki, które pomagają nam przebrnąć przez trudne tematy, by lepiej je zrozumieć i "oswoić". Dziś chcę podzielić się z wami kilkoma takimi właśnie tematami.  

Samotność, przemijanie

"Opowiastka o staruszku i psie"

Barbro Lindgren, Eva Eriksson

Niewielka książeczka o samotnym, niepozornym staruszku. Pewnego dnia przypadkowo spotyka psa i jego życie stopniowo się zmienia. Od tej pory widują się codziennie, razem jedzą ciasteczka, obserwują fruwające kosy, spacerują. Mijają kolejne miesiące ich wspólnej sielanki, aż w końcu nadchodzi jesień, a do naszej dwójki dołącza mała dziewczynka z kokardką we włosach. Czy staruszek ucieszy się z tego faktu? Czy pojawienie się dziewczynki coś zmieni w jego życiu? 

Przepiękna historia o samotności i przyjaźni, znakomita lekcja empatii i cudowna lektura dla wrażliwego czytelnika.

Zazdrość, rywalizacja

"Zamek"

Emma Adbage

Kolejna niewielkich rozmiarów książka, która przeprowadza nas przez niezwykle silne, dziecięce emocje, które maluchy dopiero uczą się kontrolować. To historia chłopca, który wybiera się na urodziny kolegi i w prezencie ma dać mu zamek. Sam jest właścicielem podobnego, tylko w innym kolorze, ale to właśnie zamek, który ma sprezentować wydaje mu się atrakcyjniejszy. Od tej chwili wcale nie chce dać Frejowi pięknego zamku i musi bardzo się postarać, żeby w końcu się przełamać. 

Kiedy jednak na urodzinach okazuje się, że jubilat woli jego zamek niż ten, który otrzymał, własna zabawka zyskuje nagle na atrakcyjności i teraz jest najpiękniejsza na świecie.

Maluchy uczą się dopiero panować nad emocjami i doświadczają pierwszych trudnych sytuacji.
Autorka uroczo i z humorem przeprowadza nas przez niezwykły świat i wcale nie przybywa z gotową odpowiedzią. Udaje jej się natomiast bardzo trafnie oddać to, co dzieje się w dziecięcych główkach, jak dużym problemem staje się kolor ulubionej zabawki i jak trudne emocje temu towarzyszą.

 

Wspólnota, życie w biegu, nowe technologie

"Wspólny stół"

Peter H. Reynolds

Violet zawsze uwielbiała wspólne chwile przy rodzinnym stole. Ostatnio jednak członkowie jej rodziny zaczęli się od siebie oddalać i coraz więcej czasu spędzali wpatrzeni w ekrany telefonów. 

Violet czuła się bardzo osamotniona. .Zauważyła też, że ich stół zaczął maleć, aż całkowicie zniknął.

Dziewczynka postanowiła więc wziąć sprawy w swoje ręce. Poprosiła o pomoc rodzinę, aby pomogła jej zbudować nowy stół. I wszyscy się zgodzili. Wspólnymi siłami udało się im odbudować to, co stracili.

"Wspólny stół" to niewielka, ale bardzo wymowna książka. Uświadamia czytelnikowi, jak ważna jest wspólnota i bliskość, jak ważne są rodzinne relacje i spędzanie czasu razem. Cudowne ilustracje znakomicie uzupełniają tekst pisany.

Przemijanie, strata, tęsknota, żałoba

"Zniknięcie"

Ania Drabikowska, Ela Chełmińska

Książka o stracie napisana z perspektywy dziecka. Bohaterką opowieści jest dziewczynka, która nie potrafi zrozumieć dlaczego mama jest smutna i ciągle płacze. Nie rozumie też, gdzie nagle zniknęła babcia, która przecież jeszcze do niedawna była  nimi.  

Dziewczynka próbuje na różne sposoby zwrócić na siebie uwagę, ale mama nie reaguje. Dopiero stłuczony przez przypadek słoik z dżemem wywołuje w mamie złość i nerwową reakcję. Dziewczynka chowa się w pokoju babci i zasypia wtulona w jej poduszkę. 

We śnie dziewczynka żegna się z babcią, a po przebudzeniu widzi mamę, która przeprasza ją za swoją emocjonalną reakcję.

Książka pokazuje emocje, tęsknotę i dziecięce próby zrozumienia tego, co się stało. Dziewczynka chce wiedzieć i zrozumieć, zasługuje na to, żeby mieć szansę na swój sposób pożegnać ukochaną osobę. 
W książce są dwie przeźroczyste strony - symbol straty i przemijania.

Życie w biegu, pracoholizm

"Mama w galopie"

Juimena Tello

Pewna mama była bardzo zapracowana. Wszystko robiła w biegu i ciągle się spieszyła. Im bardziej się starała, tym bardziej była zmęczona. Pewnego dnia... zaspała. Dzieci spóźniły się do szkoły, a ona do pracy. To był bardzo kiepski dzień, wszystko poszło nie tak. Mama kładąc się spać zastanawiała się, co zrobić aby biegać jeszcze szybciej. A rano... obudziła się jako koń. I choć szybkie załatwianie spraw nie było już kłopotem, to pojawiły się inne trudności. Największą z nich było to, że mama nie mogła przytulić swoich dzieci ani trzymać ich za ręce...

Książka przypomina nam o tym, że czasem trzeba zwolnić, a życie w ciągłym biegu nikomu nie służy i nie wpływa dobrze na rodzinne relacje.

Bycie sobą, tolerancja, stereotypy 

"Jak być prawdziwym mężczyzną"

Scott Stuart, przekład Michał Rusinek

Książka opowiada o tym, jak ważne jest wiara w siebie i akceptacja różnorodności, ale także odwaga w mówieniu i robieniu tego, w co się wierzy.

Wraz z głównym bohaterem szukamy odpowiedzi na to, „jak być prawdziwym mężczyzną”.  Poznajemy mężczyzn z różnych epok i dochodzimy do wniosku, że męskość to nie tylko siła czy odwaga. Równie ważne są wrażliwość i opiekuńczość.
Piękna lektura na temat stereotypów, pokazuje, że bycie mężczyzną to nie ukrywanie emocji, ale przede wszystkim odwaga w byciu sobą i dostrzeganie potrzeb innych. 
Oczywiście nie jest to łatwe, choćby ze względu na wielowiekowe tradycje, ale teraz to właśnie my mamy szansę stworzenia nowej tradycji i nowego modelu postępowania.

Bycie sobą, tolerancja, stereotypy 

"Mój cień jest różowy"

Scott Stuart, przekład Michał Rusinek

Rymowana historia opowiedziana z perspektywy chłopca, który uwielbia wszystko co jest różowe. Jego cień - bo to właściwie jego upodobania - jest szczęśliwy, gdy może ubrać spódniczkę i tańczyć, ale jednocześnie bardzo boi się tego, że jest inny od pozostałych mężczyzn w rodzinie, których cienie są niebieskie. Jego tata jest smutny i martwi się odmiennością dziecka, co jeszcze bardziej pogłębia lęk i poczucie winy głównego bohatera. 

W pierwszy dzień szkoły chłopiec ucieka, gdy orientuje się, że wszyscy w klasie na niego patrzą.  Dopiero wtedy ojciec zaczyna go wspierać, pokazując, że w rodzinie było więcej osób marzących o czymś innym, którzy nie spełnili swoich marzeń, bo bali się społecznego potępienia. Tata, chcąc wesprzeć syna, sam ubiera różową spódniczkę i tak odprowadza go do szkoły. Chłopiec czuję się inny, ale akceptuje własną odmienność i zostaje zaakceptowany przez klasę.

Różnorodność, przyjaźń, konflikty

"Wszystko o różnorodności" / "Wszystko o przyjaźni"

Felicity Brooks, il. Mar Ferrero

Każdy z nas jest inny. Różnimy się  kolorem skóry, budową ciała, zainteresowaniami, posługujemy się różnymi językami. I właśnie to sprawia, że świat jest taki ciekawy. Gdyby każdy wyglądał tak samo życie byłoby bardzo trudne, ale i nudne. Książka znakomicie wyjaśnia dzieciom temat różnorodności za pomogą ciekawych ilustracji, które można analizować godzinami.

,,Chociaż się od siebie różnimy, to jest coś, co nas łączy. Wszyscy jesteśmy LUDŹMI" - tak brzmi piękny przekaz tej książki.

Druga część poświęcona jest przyjaźni. Opowiada, kim jest przyjaciel, dlaczego właściwie potrzebujemy przyjaciół, jak możemy się z kimś zaprzyjaźnić, co sprawia, że jesteśmy dobrymi przyjaciółmi. Na kolejnych stronach przyjrzymy się różnym rodzajom przyjaźni i dowiemy się też, co się dzieje, gdy przyjaciele się ze sobą nie zgadzają.